Goudfazant

Chrysolophus pictus  (Linnaeus) 1758

Tekst door Jaap Korten, met dank aan Gert Kieft

Verspreidingsgebied
Centraal - West China, Birma

Leefgebied
Goudfazanten leven in dicht struikgewas in afgelegen berggebieden. Kunnen goed vliegen maar verlaten zelden de grond. Bij gevaar zoekt de fel gekleurde haan snel een schuilplaats. De beschut gekleurde hennen blijven roerloos zitten. Leven in paren of kleinere groepen. Slapen s’nachts uit veiligheid in bomen.
Nestelen op de grond. De hen broedt en valt met de schutkleuren niet op.

Beschrijving
De haan is zeer opzichtig en fel van kleur. De royale kuif begint al bij de snavelbasis en is volledig geel. De snavel is geel. De oogranden en de neusgaten zijn oranje. De kraag is diep oranje met aan het uiteinde van iedere veer een zwarte rand. De veren van de kraag zijn aan de onderkant recht en niet, zoals bij de Lady Amherstfazant, afgerond. De keel is roodbruin. De borst is scharlakenrood. De broek is rood. De rug is blauw/groen met aan de uiteinden van elke veer een zwarte rand. De stuit is geel. De bovenvleugel is roodbruin. De ondervleugel is blauw. De staart is donkerbruin egaal gevlekt met aan het uiteinde van de bovenste veren een vaalwitte punt. De verlengde langwerpige staart dekveren zijn aan de uiteinden puntig en rood van kleur. De poten zijn kort, geel en voorzien van korte sporen.

De hen is overwegend bruin/okergeel met donkere banden. De snavel is geel. De oogranden en de neusgaten zijn oranje. De bevedering loopt tot het oog door. De keel en borst zijn okergeel met donker bruine banden De nek en de rug zijn bruin met donkere banden. De stuit is bruin gepeperd, zonder bandtekening. De bovenste staartveren zijn bruin met donkere banden. De onderste staartveren zijn bruin gepeperd. De staartveren zijn puntig. De poten zijn geel zonder sporen.

Maximale lengte/gewicht
Haan: 100 – 110 cm, waarvan 70– 80 cm staart.
Hen: 65 – 70 cm, waarvan 40 cm staart.
Gewicht:  +/- 700 gr.

Levensverwachting
In volière omgeving: 10 tot 15 jaar. 

Ondersoorten/ varianten
Er bestaan geen ondersoorten, wel kleurmutanten. Hoewel de wetenschappelijke benamingen lijken te duiden op ondersoorten,  vanwege de toevoegingen, zijn het kleurvariaties van dezelfde soort. Door enkelvoudige recessieve mutatie is er constante vererving. Een natuurlijke mutant is b.v. de Donkere Goudfazant met een donker masker.                                                                      

De benoemde mutanten zijn:
- Chrysolophus pictus obscurus – de Donkere Goudfazant 
- Chrysolophus pictus muticus luteus – de Gele Goudfazant
- Chrysolophus pictus muticus infuscatus – de Zalmkleurige Goudfazant

Andere kleurmutanten zijn:
- de Isabelkleurige Goudfazant
- de Kaneelkleurige Goudfazant
- de Witte Goudfazant
- de Bonte Goudfazant
- de Oranje Goudfazant

Door onderlinge kruisingen tussen de Goudfazant of de Gele Goudfazant met de Lady Amherstfazant zijn zeer vele hybriden ontstaan. Daardoor is de raszuiverheid in volière milieu zo goed als verdwenen.

De Kraagfazanten werkgroep van Aviornis International heeft sinds enkele jaren weer nieuwe raszuivere dieren in beheer. De nakomelingen van deze dieren worden voorzien van een gesloten voetring met het stamnummer 5000.

Opmerkingen
Goudfazanten behoren tot de Kraagfazanten. Het enige andere lid van het geslacht Chrysolophus is de Lady Amherstfazant. De Goudfazant is één van de gemakkelijkst en meest gehouden fazant en uitermate geschikt voor de beginnende fazanten liefhebber. Opletten voor kruisingen met de Lady Amherstfazant. Helaas komen zulke hybriden veelvuldig voor.

Huisvesting
Bij voorkeur volière van minimaal 8 m2, b.v. 4m. lang en 2m. breed. En 2m. hoog, waarin één haan met één of twee hennen kan worden gehouden. Met overdekte schuilgelegenheid tegen weersinvloeden.

Voedsel
Meest gebruikte voedingsmiddelen in de praktijk  bv. 70% totaalvoeder korrel voor Sierhoenders, 10% gras/groente, 20% granen:

Voedsel afgeschermd aanbieden. Altijd vers drinkwater beschikbaar.

Aanbevelingen kweek
In een volière met groter oppervlak kan één haan met 2 tot 3 hennen gehouden worden. Geslachtsrijp na het eerste jaar. Grondbroeder, nest in kuiltje in de bodem.

Legsel: 5 – 12 eieren, afgeronde vorm en licht bleekgeel van kleur.
Broedduur: 22 dagen, alleen de hen broedt en brengt de jongen groot.

Ringmaat: 10 mm

Status
In de vrije natuur een niet bedreigde soort.

Wetgeving
In Nederland geen beperkende wetgeving.

Literatuur/ websites
- Fasanen, Pfauen, Perlhühner door  Dr. Hans Boetticher  (ISBN 3-88627-163-3)
- Pheasants of the World, their breeding and management door K.C.R. Howman (ISBN 0-88839-280X)
- Siervogels door Nico van Wijk, Kees van der Sijs, Triton (ISBN 90.5210.443.3)

Website
www.wpa-benelux.info/projecten

Meer informatie over de Goudfazant is ook te vinden via de Werkgroep Kraagfazanten.

Lees ook het artikel over natuurbroed met de Goudfazant.