donderdag 09 oktober 2008

Verburg wil actie voor bescherming Spaanse Witkopeend

Persbericht | 09-10-2008

Boven: Witkop stekelstaarteend, woerd
Oxyura leucocephala

Onder: Rosse stekelstaarteend, woerd
Oxyura jamaicensis

Minister Gerda Verburg van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) roept de provincies op werk te maken van de bestrijding van de exotische rosse stekelstaart. Deze Noord-Amerikaanse eend, die in diverse provincies in Nederland is gesignaleerd, vormt een grote bedreiging voor de zeldzame Spaanse Witkopeend.

In een brief aan Gedeputeerde Staten van de provincies wijst de minister erop dat Nederland met andere Europese landen afspraken heeft gemaakt voor de bestrijding van de exotische rosse stekelstaart (Oxyura jamaicensis). De zogeheten Ruddy Ducks werden een halve eeuw geleden in Engeland geïntroduceerd. De eenden worden als siervogel gehouden. Inmiddels is er in Europa een verwilderde populatie van circa 6000 van deze dieren die zich in Spanje in de vrije natuur mengen met de beschermde Witkopeend. Dit kan er op de lange termijn toe leiden dat de zeldzame Witkopeend (Oxyura leucocephala) uitsterft.

Onder aanvoering van Engeland, waar 95 procent van de verwilderde populatie voorkomt, wordt de rosse stekelstaart sinds 2005 actief bestreden. In Engeland zijn inmiddels ruim 3600 eenden gedood, ook in Frankrijk, België en Spanje is sprake van een actieve bestrijding.

In Nederland zijn rosse stekelstaarten gesignaleerd in de provincies Zuid-Holland, Drenthe, Gelderland, Flevoland en Noord-Holland. Het gaat om enkele tientallen Amerikaanse eenden. Om te voorkomen dat deze nog kleine populatie rosse stekelstaarten ook in Nederland in omvang toeneemt en de bestrijding uiteindelijk veel ingrijpender en duurder wordt, wil minister Verburg dat de provincies ingrijpen.

Op basis van de Regeling beheer en schadebestrijding kunnen Gedeputeerde Staten personen aanwijzen die de stand van deze diersoort mogen beperken. De bestrijdingsmaatregelen kunnen worden uitgevoerd door wildbeheereenheden. Ook kunnen provincies een gespecialiseerd bedrijf in de arm nemen. 

Minister Verburg wil tegelijkertijd voorkomen dat er nieuwe rosse stekelstaarten in de vrije natuur terecht komen. In de brief aan de provincies kondigt de minister aan dat ze afspraken gaat maken met de (internationale) handel en vogelhouders over het houden en verhandelen van deze vogels.

Bron: Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Reactie van Aviornis International Nederland

U heeft in de april en juni nummers van Aviornis (2008) een artikel kunnen lezen, dat is geschreven op persoonlijke titel door Dhr. Hein van Grouw met als onderwerp faunavervalsing. Aviornis International Nederland kan onderschrijven wat er in genoemde artikels gezegd wordt over de gevaren van het al dan niet moedwillig vrijlaten van niet-inheemse vogels in de natuur. De soorten waarover gesproken wordt in het artikel zijn allen dieren die behoren tot onze Aviornisvogels. Daarmee wordt er een grote verantwoordelijkheid gelegd bij houders van deze soorten, waaronder mogelijk ook u. De gevolgen van het loslaten van exoten zijn zowel op de korte als langere termijn moeilijk te voorspellen.  De voorbeelden welke Dhr. Van Grouw geeft in zijn tekst zijn daarentegen overduidelijk en geven een onbevooroordeeld beeld van de situatie.

Voorkomen van faunavervalsing

Al sinds langere tijd informeert Aviornis haar leden over de gevaren van faunavervalsing. Zij promoot dan ook steeds om alle watervogels die niet bestemd zijn voor een gesloten voliere te laten leewieken en de nakweek, ter herkenning als zodanig, te ringen met de juiste, gesloten, voetring.

Onlangs heeft het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit weer kontakt met ons gezocht inzake het onderwerp Faunavervalsing. Zij staan op het punt een hernieuwde campagne te starten ter voorkoming van exoten in de nederlandse wildbaan en heeft ons gevraagd of wij deze actie willen ondersteunen. Met name de Noord-amerikaanse stekelstaarteend, ook wel Ruddy Duck genaamd, zal daarin een hoofdrol spelen. Deze soort is al sinds lange tijd het onderwerp van studie daar hij een bedreiging is gebleken voor de Witkopstekelstaarteend welke in Spanje voorkomt. Beide soorten kruisen, hybriden zijn vruchtbaar en daarmee is de populatie van de Witkopeend in gevaar. Nu Spanje erin geslaagd lijkt om het leefgebied van de Witkopeend te beschermen en te herstellen is het zaak dat alle rondvliegende Ruddy Ducks uit de europese natuur verdwijnen. Het niet leewieken van enig Ruddykuiken is dan ook een rechtstreekse bedreiging van de europese soort in de vrije natuur.

Vooruitlopend op deze actie, waar u t.z.t. meer van zult horen, willen we graag enkele aandachtspunten op een rijtje zetten ter voorkoming van faunavervalsing.

1. Laat uw watervogels leewieken als ze bestemd zijn voor een open vijver. ( Leewiek elke Stekelstaarteend, ongeacht de soort.)
2. Bewaak, voorzover als mogelijk, het moment van uitkomen van de eieren zodat de kuikens niet de kans hebben om, ongeleewiekt, het open water op te gaan. (Jonge Stekelstaarteenden zijn vrijwel onmogelijk te vangen als zij op de vijver zwemmen.)
3. Denk niet dat uw losvliegende vogels, hoe mooi ook, geen gevaar zijn voor onze inheemse fauna en flora.
4. Bedenk dat afstanden voor vogels geen enkel bezwaar vormen. Het grootste deel van de verwilderde Ruddy Ducks in Spanje is rechtstreeks uit Engeland daarheen gevlogen.
5. Uw oplettenheid en nauwkeurigheid ten aanzien van het voorkomen van ontsnapte exoten in de vrije natuur binnen  Nederland en daarbuiten ondersteunt het imago van onze hobby positief. Voorkom hiermee dat de overheid op een zeker moment zou kunnen beslissen om een bepaalde soort te plaatsen op de verbodslijst van te houden dieren.

Bron: Tijdschrift Aviornis International, nummer 203, oktober 2008