Deel 104: juni 2021

Knuppel in de kattenbak.

Normaal gooi je die ergens richting het kippenverblijf, maar deze keer gaat ‘ie rechtstreeks de kattenbak in.
Waarom en wat is er aan de hand?

Er is al jarenlang wat aan de hand met huisdier “kat”. Wat is er dan mis met een doodgewone huispoes? Op de keper beschouwd eigenlijk niet zo heel veel, zolang het dier maar gewoon daar verblijft, zoals de naam aangeeft: “huisdier”. Maar het is ergens ooit eens mis gegaan, toen men dit dier als huisdier is gaan houden.

Bij het huisdier “hond” ging het een ietsje eenvoudiger. De hond gedroeg zich wat gemakkelijker in de huiselijke woonomgeving. Dat kwam door de simpele reden, dat een hond (ooit afkomstig uit een roedelcultuur) het prettig vindt om onder de mensen te zijn. De hond wil ook graag een baas. “Een hond heeft een baas.” Daardoor is zo’n dier ook gemakkelijker als huisdier te houden. Doe hem/haar aan de lijn en hij/zij gaat zo met je mee.

Bij een huisdier zoals de kat ligt het allemaal veel gecompliceerder. Katten kennen geen roedelcultuur, zijn ook het liefst alleen. In een huiselijke woonomgeving erkennen ze ook geen baas.

Zoals gezegd, honden hebben een baas en “katten hebben personeel”. Het oorspronkelijk jachtinstinct van bepaalde hondenrassen is door jarenlange selectie óf helemaal verdwenen, óf er specifiek in gefokt. Bij het huisdier kat is hier helemaal geen sprake van.  Dit dier is zijn instincten nooit helemaal kwijtgeraakt, al zal de ene poes mogelijk wat sulliger zijn dan de ander. Maar omdat poeslief zijn instincten nu eenmaal gewoon gebruikt, gaat het uiteindelijk met dit huisdier helemaal mis. Er is geen enkele controle en omdat Felix, Moortje, Vlekje, Minet of Poekie personeel heeft, dat hen op gepaste tijden verzorgd, gaat dit huisdier gewoon zijn eigen gang.

Voor de mens is dat natuurlijk alleen maar gemakkelijk. Poesje verruilt binnen voor buiten en komt weer binnen als het haar past (of het is slecht weer, dat kan ook). Eenmaal binnen springt het beest bij de mens op schoot en doet dan net of er in de hele wereld niets ergs aan de hand is. Maar dat is slechts schijn! Eenmaal in de grote buitenwereld veranderd de “spinnende op schoot zitter” in een gevaarlijk loslopend roofdier. Zo lang het dan nog om muizen en ratten gaat, is dat binnenshuis, in schuur of stal nog wel te billijken, maar van de overige diertjes moet een kat gewoon afblijven!

Het in de natuur een hond niet aangelijnd uitlaten is strafbaar, daarvoor kun je een boete krijgen. Het in de natuur een kat niet aangelijnd uitlaten, is ook strafbaar volgens Europese regels, maar daarop is nog nooit gehandhaafd. Het kan toch niet zo zijn, dat de overheid aan de ene kant heel veel (miljoenen) euro’s in de bescherming van bijvoorbeeld weidevogels steekt, terwijl aan de andere kant deze zuur verdienden belastingcenten door ondermeer de kat, die op strooptocht is, dat geld, dat in deze flink gesubsidieerde vogels is gestoken, gewoonweg opvreet. In de Natuurbeschermingswet is heel duidelijk aangegeven: katten mogen niet in de natuur loslopen. Soms is het ook nog eens heel erg hypocriet. In eigen tuin overal nestkastjes en andere nestgelegenheden ophangen voor die lieve, leuke tuinvogeltjes en dan de deur naar diezelfde tuin gewoon openzetten. Dan vraag je er toch om dat er onder die lieve vogeltjes slachtoffers vallen! Om dan besmuikt toe te geven dat ‘ie “soms ook wel eens een vogeltje vangt”. Poeslief daarom (voor de bühne) maar boos toespreken zal dan vast niet meer helpen.

Eenmaal regelmatig buiten struinende katten kunnen ook nog wel eens veranderen in verwilderde katten en dan wordt het nog veel erger. Partijen, die dieren heel hoog in het vaandel hebben staan, roepen dan dat die zwervende katten moeten worden gevangen. Vervolgens moeten ze worden “geholpen”, opdat ze dan geen nakomelingen kunnen krijgen en vrolijk weer worden losgelaten. Vooral op die plekken waar ze werden gevangen. Nou, dat zal zeker helpen om te voorkomen dat er nog meer beschermde dieren door verwilderde katten worden gedood. Natuurlijk niet! Dat kun je toch wel op je klompen aanvoelen dat die gewoon verder gaan met dat waar ze al die tijd al mee bezig waren. Het uitmoorden van al die lieve vogeltjes en andere diertjes.

Prooidieren zoals veldmuizen, kuikens van bodem broedende vogels (groot en klein) zijn oorspronkelijk bedoeld voor de in het wild levende predatoren en behoren niet aan de kat. Bovendien en daar staan heel veel eigenaren van poezen meestal niet bij stil, de huispoes kan net zo goed ’s nachts zijn slag slaan als overdag. Er is nóg een bovendien: een poes heeft helemaal geen enkele prooi nodig, want bij thuiskomst is het voerbakje, zoals altijd weer keurig tot aan de rand gevuld. Bij voorkeur met het favoriete kattenbrokje. 

Voorstanders van “Poesje Mauw”, die deze dieren gewoon maar willen laten doen waar het dier zin in heeft, beschrijven het zo: “Doordat katten gewoon naar buiten kunnen en zich daar kunnen uitleven (jagen), kunnen ze hun energie kwijt en worden het voor de mens prettigere huisdieren”.

Ja, zo ken ik er ook nog wel een paar. Dat heeft wel een hoge prijs! Jaarlijks maken 2 miljoen katten in Nederland naar schatting 100 miljoen onnodig kleine dieren dood; de 1 miljoen verwilderde exemplaren doen er nog eens 40 miljoen bovenop.

Het handhaven van het verbod om katten buiten niet aangelijnd buiten te laten durft niemand aan.

Geen enkele politieke partij wil zich hier aan branden uit angst voor verlies van stemmen; de minister van Landbouw heeft ook al aangegeven hier geen prioriteit aan te willen geven.  

Er komt dan vast en zeker door fervente kattenliefhebbers een enorme hoeveelheid emotionele boosheid over hun heen. Vaak resulteert dat tegenwoordig ook in bakken negatieve berichten in de sociale media.

Maar, er is een voorzichtige kentering. In Amsterdam en Alphen a/d Rijn worden tienduizenden katten bij wijze van proef verplicht gechipt en geregistreerd. Zo wil men daar bij wijze van proef dus het probleem rondom de zwerfkatten proberen aan te pakken. OK, goed idee!

Maar toch, als je er nog eens goed over nadenkt kom je toch uiteindelijk maar tot één conclusie: “Een kat maakt ongemerkt meer kapot dan je lief is!”

Bart Smit.

NB. Veertjes is een regelmatige bijdrage op de website van Aviornis Nederland. De column geeft niet noodzakelijk de officiële mening van Aviornis weer.