Deel 99: augustus 2020
Het sprookje van de wolf.
Ik las laatst een interview met een boswachter, die opgehouden was met werken. De interviewer vroeg hoe het hem in zijn werk was vergaan en wat hij allemaal had beleefd. Hij kon daar uitgebreid en boeiend over vertellen.
Ondermeer hoe hij soms geconfronteerd werd met wandelaars, die iets verkeerds deden in de natuur. Dat hij ze dan daar op aansprak.
Dan was het fijn om te ontdekken, dat die mensen na zijn uitleg begrip toonden en dan vertelden dat ze hun doen en laten in de natuur voortaan zouden gaan verbeteren. Het moeilijkste om mee om te gaan vond hij de onwetendheid van bepaalde groeperingen. Onwetendheid die vaak overging in een halsstarrige vorm van onbegrip. Daar vond hij geen kruid tegen gewassen. “Hoe zou hij het als boswachter het nou beter kunnen weten, zij liepen, als wandelaars, toch ook heus wel vaak door de natuur!”
De Staten van de provincie Friesland nam in de derde week van juni 2020 een zeer bijzonder besluit. (Ik heb er een hekel aan om politiek te betrekken in mijn columns, dat doe ik dus liever niet en anders slechts mondjesmaat.)
Een meerderheid van vijf partijen, waaronder de twee bekende populistische, wilden maatregelen. De gehele provincie moest vrij van wolven worden en blijven. Dat was nog al wat natuurlijk!
Vanaf de kant van het water zouden die dieren wel niet zo snel binnen kunnen komen, denk daarbij aan de Waddenzee en het IJsselmeer.
Maar via de landzijde was natuurlijk het probleem veel groter.
De buurprovincie Drenthe heeft al wolven en via Groningen en Overijssel kunnen ze wel Friesland enteren. Ook, maar die kans acht ik klein, langs de Afsluitdijk bestaat een sluiproute. Bovendien komen ze vanaf de Veluwe ook gemakkelijk naar het noorden gelopen.
Maar hoe hou je ze dan tegen?
Met een groot en hoog hekwerk?
Dan zullen er op doorgaande wegen, bij die gaten in het hek wel voortdurend dag en nacht controles moeten zijn door bijvoorbeeld gewapende Boa’s. Die moeten er dan voor zorgen dat die beesten niet de wegen als sluiproute gaan nemen. Zo’n plan komt natuurlijk ietwat lachwekkend over en de andere partijen in de Friese Staten vonden het ook helemaal niks. Bovendien kan het ook eigenlijk niet, want volgens Europese regels mag de wolf helemaal niets aangedaan worden; het dier is volledig beschermd.
Maar het is ook wel een beetje te begrijpen, als je bedenkt dat we in Nederland nou niet speciaal zitten te wachten op nog meer predatoren.
Aviornisleden zijn misschien ook wel niet zo blij, al zal een wolf naar mijn idee wel niet zo snel en vijver met watervogels uit gaan moorden. Een ganzenweide, met geleewiekte ganzen en een hekwerk van slechts een meter hoog komt dan eerder aan de beurt. Dus bij een extra predator in de Nederlandse landerijen roepen we niet massaal “hoera”!
Het is in ons land al moeilijk genoeg om de beschermde kuikens van weidevogels groot en vlieg vlug te krijgen!
Als je de natuurbeschermers mag geloven komt het wel goed met de acceptatie van de wolf. Andere, ooit verdwenen dieren, zijn intussen ook al aardig geaccepteerd. Zoals de zeehond, de otter, de ooievaar, de kiekendief.
Zelfs de overlast gevende dieren, als de bever, steenmarter en de das worden al door veel mensen met rust gelaten. (Maar van dergelijke kreten geloof ik eigenlijk driemaal helemaal niets ; meestal is bij een dergelijke uitspraak vaak de wens de vader van de gedachte!) Volgens de natuurmensen zal de wolf ook wel door heel veel mensen met rust gelaten gaan worden. Maar ja, nu allemaal even heel eerlijk, door zijn gedrag komt de acceptatie van de wolf natuurlijk wel heel moeilijk op gang!
In Noord Duitsland roepen aanvallen op vee nog steeds felle reakties op.
Ondanks hier en daar hoge hekken en andere werende maatregelen steeg in 2019 het aantal weideslachtoffers, waaronder ook koeien en paarden, fors.
In dat jaar vielen er meer dan duizend (1000) landbouwhuisdieren ten prooi.
Echter, in de provincie Friesland kunnen bloeddorstige honden er ook wat van en tot nog toe maakten zij nog de meeste slachtoffers. Het vervelende gedrag, zoals voortdurende aanvallen op schapen, blijkt vaak het gedrag van wolvenpubers te zijn, die een dergelijke onhebbelijkheid na verloop van tijd weer laat varen. De grote psychologische impact van dergelijke aanvallen is en blijft natuurlijk altijd heel zwaar. Plattelandsbewoners voelen zich niet meer zo veilig en durven ook niet zo maar zondermeer hun dierbare pony’s, schapen of geiten e.d. in de weide achter te laten. Daar komt bij dat de boodschap van de overheid nou ook niet bepaald bemoedigend overkomt: “Ze moeten er maar mee leren leven en bejaging is ook niet toegestaan”.
Ja, zo kom je als burger natuurlijk ook geen stap verder.
Met de uitgekeerde schade valt het tot nog toe mee (?!?).
In 2019 werd € 10.697 aan schade door wolven uitgekeerd in Nederland.
In vergelijking met de schade, veroorzaakt door bijvoorbeeld de grauwe gans, is dat inderdaad maar een schijntje. Als gevolg van vraat, vernieling en vervuiling van gewassen werd in 2019 méér dan 10 keer zo veel aan ganzenschade uitbetaald. Om precies te zijn 10.838.480 euro; dat is de door melding vastgestelde ganzenschade. Maar die zal ongetwijfeld nog wel wat hoger zijn, doordat zeker niet alle schade wordt aangegeven.
In andere landen van de Europese Unie is de interpretatie van de regels omtrent de bescherming van de wolf soms wat minder strak. Landen als Zweden en Finland nemen het wat minder nauw en daar worden wolven behoorlijk achter de broek gezeten en bejaagd. Dat maakt overigens Brussel wel af en toe boos. In het noorden van Nedersaksen in Duitsland kan met een speciale verordening op zak gemakkelijk een zogenaamde “probleemwolf” gedood worden.
U mag mij best een portie onwetendheid in de schoenen schuiven; ik ben tenslotte ook geen wolven kenner bij uitstek. Maar met een portie gezond verstand en nu en dan goed nadenken kom je ook een eind. De geschiedenis van Roodkapje is een niet waar gebeurd sprookje, maar steeds meer wolven in een klein land als Nederland wakkert de angst wel aan.
De hond is een héél verre achterneef van de wolf. Honden vinden het geweldig om achter een bal aan te rennen; een haas is nog veel leuker.
Iets wat zich snel van hen verwijderd wekt een “jachtpassie” op, maakt hen enthousiast.
Een wolf, eenmaal binnen de omheining, tussen een kudde alle kanten uit rennende schapen, raakt helemaal van slag en wil ze allemaal pakken!
Een wolf zal niet zo snel een mens aanvallen. Maar is er veel overtuigingskracht nodig om te bedenken wat een hongerige wolf zal gaan doen als er een klein kind snel op een fietsje langs zijn pad komt?
Ik weet het, dat is doemdenken, moet je niet doen.
Maar je hoopt het niet, je wenst het niet en je wilt het niet.
Als er dan toch onverhoopt ergens zoiets is gebeurd kan ik u verzekeren, is heel Nederland te klein en is Facebook voor lange tijd ontwricht en ontploft!
Om een hele provincie Friesland wolvenvrij te maken en te houden klinkt natuurlijk aan de ene kant wel een beetje onmogelijk en raar. Maar aan de andere kant is op lange termijn een totale afwijzing van wolvenbestrijding natuurlijk ook niet helemaal vol te houden.
Bart Smit.
NB. Veertjes is een regelmatige bijdrage op de website van Aviornis Nederland. De column geeft niet noodzakelijk de officiële mening van Aviornis weer.
