Huisvesting tragopanen

Tekst en foto's door André van der Wielen (voorheen eigenaar van Tragopanerie "De Valendries"), fam.vanderwielen@wanadoo.nl

Volières voor tragopanen zijn relatief makkelijk te bouwen. Wat in ieder geval niet nodig is zijn verwarmde hokken. Wat wel belangrijk is, zijn de afmetingen. Die moeten minimaal 7 bij 2 meter zijn en ongeveer 2 meter hoog. Een goede begroeiing met struiken is een pré met daarbij een waterdoorlatende bodem. Die kan het beste bestaan uit een laag rivierzand met een dikte van ongeveer 20cm.
Plaats een zitstok in het nachthok gedeelte op ongeveer 1,20 meter hoogte.
Rondom moet de bouw op een goede fundering staan, dit kan onder andere van straattegels zijn. De volière bekleed men met gaas, zelf geef ik de voorkeur aan volièrenetten. Dit geeft een betere doorkijk en de vogels kunnen zich niet beschadigen bij eventueel onverwacht opvliegen.

Het nachthok mag aan de volière zijde open zijn, dit liefst gericht op het zuid-oosten, om inregenen te voorkomen. Zelf heb ik de hokken voorzien van automatische drinkbakjes, echter een drinktoren is voldoende. Eén en ander hoeft niet duur te zijn. Van pvc-rioolpijp en onderdelen kun je een praktische voederbak maken. Om vechten door de gaas te voorkomen kan men tussen aangrenzende volières een schot plaatsen van 60 centimeter hoog. Een schuin geplaatst schot geeft ook bescherming tijdens de baltstijd aan de hen als de haan te opdringerig wordt.

Ik probeer de volières schoon te houden door tweemaal per week de ontlasting van de vogels met een blad hark uit te harken. En een zeefschep biedt uitkomst om niet te veel zand mee te nemen.
Gras is moeilijk intact te houden in volières van kleiner dan 20m², zelf hanteer ik zand volières omdat gras niet schoon te houden is. Hygiëne is een must in verband met het voorkomen van worm- en coccidiose besmetting. Geen gras in de volière compenseer ik met veel groenvoer. Belangrijk is ook om de water -en voerbak niet te vergeten bij het schoonmaken.

Lucht en licht, droogte en reinheid zijn de grondpijlers van een succesvol houden van alle fazanten, waaronder tragopanen.

Zelf uw voliere bouwen

Men kan kiezen tussen voornamelijk hout of metaalframe, zelf voel ik het meeste voor hout dit is makkelijk te bewerken en het past beter in de natuur van de tuin.
Verder maak je het dicht met gaas, maar ik geef de voorkeur aan vogelnetten, je kunt er goed door heen naar de vogels kijken. De maaswijdten die ik hanteer is 30mm.
De voliérebodems zijn bij mij van zand, dit is makkelijk in onderhoud. Nachthokken zijn ook van hout met een golfplaten dak er op. En als laatste maak van je volières een tuin dus vergeet de beplanting niet.

Materiaal: bankirai palen van 7x7cm en dit in de gewenste lengte.
Bankirai is een houtsoort dat vrijwel niet rot, het wordt ook wel aan de waterkanten gebruikt. De palen zijn de dragers van het volière frame o.a. op de hoeken. Ik graaf ze 60cm in de grond.

Als de palen netjes recht staan en allemaal even hoog, dan neem je balkjes met een afmeting van 5x7cm. Dit is een maat die in diverse lengtes verkrijgbaar is als geïmpregneerd tuin timmerhout. Deze balkjes bevestig je boven op de palen, doe dat door middel van een gat voorboren en dan schroef je er een houtschroef in van 6x120mm. De verbinding kun je ook nog voorzien van PU lijm dit is een schuimende watervaste lijm.

Tussen de palen plaats ik stoeptegels 30x30cm, half in de grond en half daar boven.
Dit vormt een mooie fundering rond de buitenkant, maar ook de scheiding tussen twee volières onderling. Na het plaatsen van de stoeptegels komt de onderligger, voor deze ligger gebruik ik bij voorkeur ook bankirai balkjes met een afmeting van 5x7cm. De keuze voor bankirai is hier ook weer voor de duurzaamheid. Onderaan de volièrewand is het namelijk langer vochtig dan boven in. Alles wordt steeds vast gezet met schroeven van 6x120mm.

Als je vogels hebt bv. fazanten die elkaar niet goed verdragen dan kun je tegels gebruiken van 40x60cm en zet deze dan vertikaal ongeveer 15cm in de grond, dan steekt er nog 45cm boven uit. Plaats daar een ligger op van 7cm en je hebt voldoende hoogte zodat de vogels elkaar niet makkelijk kunnen zien.Als deze constructie staat dan kun je het geheel nog een keer schilderen met een tuinbeits.

Voor het spannen van gaas is nu een mooi frame geplaatst, gaas kun je in diverse maten en soorten kopen.
Ik geef de voorkeur aan vogelnetten, dit is een nylonachtig gaas dat perfect te spannen is op het zo juist besproken frame. Dit vogelnet is o.a. verkrijgbaar in vele maaswijdten. Bovendien het is goedkoper dan gaas. Ook is het veiliger als er een volièrevogel tegen aan vliegt. Zelf heb ik het vogelnet tot aan de grond gespannen, dit kan omdat ik een afgesloten tuin heb. Als dit niet het geval is raad ik u aan om de onderste meter van gaas te maken.

Voordat dit vogelnet er op kan worden gespannen, spijker ik om de 15cm een aantal kopspijkertjes van 30mm in de bovenliggers en de onderliggers. Zo heb ik een spanraam waar ik mijn vogelnet achter kan haken. Je kunt zolang verschuiven tot dat het vogelnet recht over het raamwerk licht. Laat het vogelnet zo groot mogelijk en span het in zijn geheel over het frame, alleen de randen hoeven dan vast gezet te worden.
Als alles op de juiste plaats zit….., dan ‘niet’ ik het vogelnet nog vast met nietjes en kunnen de spijkers worden omgeslagen. Eventueel kan er nog een latje overheen als afwerking.

Voor de toegangspoort van de volière is het principe hetzelfde, een raamwerk vast gezet door schroeven (voorboren) daarna bespannen met vogelnet, de schanieren en het slot erop en klaar is de poort.

Voor het nachthok kun je dezelfde werkwijze aanhouden wat betreft het frame en de stoeptegels, alleen wordt het niet bespannen maar bekleed met bv. tuinplanken, de zogenaamde rabatdelen. Deze zijn ook als tuinhout verkrijgbaar en moeten op het frame geschroefd worden . Als dakbedekking kun je bv. golfplaten nemen, maak wel een plafond in het hok dat is veiliger schoner en koeler.
Verder plaats je een zitstok zo hoog mogelijk in het hok. Ook hier en daar een zitstok in de volière. Zorg voor de juiste beplanting en de huisvesting van de vogels is klaar. De laatste handeling zal zijn een voer en waterbak.